Zespół cieśni nadgarstka

Czym jest zespół cieśni nadgarstka? 

Zespół cieśni nadgarstka jest najczęstszą neuropatią uciskową kończyny górnej (CTS – ang. carpal tunnel syndrom). 

Do ucisku na nerw pośrodkowy dochodzi w tzw. kanale nadgarstka. Kanał nadgarstka to wąska przestrzeń zawarta pomiędzy kośćmi nadgarstka, a więzadłem poprzecznym dłoniowym zwanym inaczej troczkiem zginaczy. Wewnątrz kanału nadgarstka leżą ścięgna mięśni zginaczy powierzchownych i głębokich wszystkich palców, ścięgno mięśnia zginacza długiego kciuka oraz nerw pośrodkowy. Wszelkie niekorzystne sytuacje związane ze wzrostem ciasnoty w kanale nadgarstka prowadzą do ucisku i niedokrwienia nerwu pośrodkowego.

Zespół cieśni nadgarstka występuje nieco częściej u kobiet niż u mężczyzn i niestety zdarza się w coraz młodszych grupach wiekowych. Często przyczyną zespołu cieśni nadgarstka jest przebywanie w niedbałej pozycji siedzącej z zaburzeniem funkcji kończyn górnych. W praktyce klinicznej spotykamy się z występowaniem objawów cieśni nadgarstka połączonych z objawami z tzw. zespołu górnego otworu klatki piersiowej czyli nacisku na struktury nerwowe biegnące do kończyny górnej już w okolicy obojczyka i górnych żeber. Predestynuje ku temu nadmierne korzystanie z wszelkiego rodzaju urządzeń technicznych typu komputery, tablety, smartfony.

Zespół cieśni nadgarstka jest najczęściej występującą tzw. neuropatią uciskową czyli uciskiem na nerw. Neuropatia ta jest spowodowana zwiększonym ciśnieniem w kanale nadgarstka wynoszącym ponad 30 mm Hg (milimetrów słupa rtęci). Wraz ze wzrostem ciśnienia dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi w naczyniach włosowatych nerwu pośrodkowego. Skutkiem tego mogą być:

• zaburzenie prawidłowego odżywienia nerwu
• wystąpienie dolegliwości bólowych
• występowanie parestezji czyli zaburzeń czucia.

W pierwszym etapie, gdy objawy nie są stałe i zbyt uciążliwe, pacjenci najczęściej nie zgłaszają się do specjalisty w celu dokładniejszej diagnozy. Przy dłuższym, przetrwałym, utrzymującym się zwiększonym ciśnieniu w obrębie kanału nadgarstka dochodzi do zmian morfologicznych w strukturze nerwu, a dokładniej jego demielinizacji lub zwyrodnienia aksonalnego czyli uszkodzenia zakończenia nerwowego. Gdy ciśnienie przekroczy 30 mm Hg u pacjentów pojawiają się łagodne objawy. Po przekroczeniu wartości ciśnienia 40–50 mm Hg w kanale nadgarstka dolegliwości stają się bardziej dokuczliwe i są oceniane przez pacjentów jako mocne lub silne.

Zespół cieśni nadgarstka jest jedną z klasycznych jednostek chorobowych określanych jako konflikt nerwu z otaczającymi go strukturami anatomicznymi. Nerwem uszkodzonym z powodu konfliktu z własnym otoczeniem jest nerw pośrodkowy (nervus medianus), a zjawisko zmniejszenia wolnego miejsca dla tego nerwu nazywa się cieśnią kanału nadgarstka.

Zakres unerwienia nerwu pośrodkowego w obszarze dłoni odpowiada palcom I-III (kciuk, palec wskazujący, palec środkowy). Przy występującym ucisku na nerw właśnie w tej okolicy mogą wystąpić:

• zmiany czucia – najczęściej niedoczulica; Pacjent ma problem z prawidłowym wyczuciem co i z jaką siłą trzyma w palcach czego efektem jest występowanie problemu z tzw. ruchami precyzyjnymi
• zaburzenia potliwości skóry
• zaburzenia tzw. gry naczyniowej – obniżone możliwości adaptacji do temperatury otoczenia, mrowienia palców lub drętwienie palców nasilające się szczególnie nocą
• ból nadgarstka i palców. 

Nadgarstek – skomplikowany element dłoni

Anatomia stawu nadgarstkowego jest skomplikowana. Staw ten musi zapewnić duży zakres ruchu dłoni łącznie z wykonywaniem ruchów okrężnych. Gwarantuje to połączenie 8 małych kości położonych w dwóch rzędach połączonych mocnymi więzadłami. Nad kośćmi przebiegają liczne ścięgna umożliwiające wykonywanie ruchów dłonią i poszczególnymi palcami. Pomiędzy ścięgnami przebiegają nerwy zaopatrujące czuciowo i ruchowo dłoń i palce. Cały ten „konglomerat” przykryty jest mocnym więzadłem poprzecznym nadgarstka. Całość zaś tworzy tzw. kanał nadgarstka – okolicę, w której dochodzi do podrażnienia nerwu pośrodkowego, a w konsekwencji do wywołania objawów, które nazywamy zespołem cieśni nadgarstka.

Kanał nadgarstka to wąska przestrzeń zawarta pomiędzy kośćmi nadgarstka, a więzadłem poprzecznym dłoniowym zwanym inaczej troczkiem zginaczy. Wewnątrz kanału nadgarstka leżą ścięgna mięśni zginaczy powierzchownych i głębokich wszystkich palców, ścięgno mięśnia zginacza długiego kciuka oraz nerw pośrodkowy. Wszelkie niekorzystne sytuacje związane ze wzrostem ciasnoty w kanale nadgarstka prowadzą do ucisku i niedokrwienia nerwu pośrodkowego. Może prowadzić to do trwałego uszkodzenia nerwu i zaniku unerwianych przez niego mięśni.

Biomechanika nadgarstka, a powstawanie cieśni nadgarstka 

Biomechanikę nadgarstka należy rozpatrywać patrząc na całą kończynę górną. Dlaczego? Otóż dowiedzione jest, że wydolność stawów położonych obwodowo (czyli dalej od tułowia) jest tym wyższa im silniejsze są mięśnie stabilizujące staw główny kończyny, czyli w tym wypadku staw ramienny potocznie nazywany barkiem. Mówiąc obrazowo: im silniejsze, elastyczniejsze mamy ramiona tym mniej przeciążeń i kontuzji będziemy obserwowali w łokciach i nadgarstkach. W przypadku kończyny górnej myślimy nie tylko o stawie barkowym, ale również o możliwościach ruchowych łopatki, która stanowi swoistą „bazę” dla ruchomości i stabilności barku. Tutaj upatrujemy jeden z głównych czynników powodujących, że zespół cieśni nadgarstka występuje bardzo często w populacji: osłabienie siły barków. Z tej przyczyny zespół cieśni nadgarstka występuje głównie u trzech grup Pacjentów:

• osoby wykonujące powtarzalną, fizyczną pracę podczas której nie pilnują pozycji całego ciała, w szczególności pozycji barków
• osoby wykonujące pracę siedzącą tzw. komputerową
• seniorzy z osłabioną siłą barków.

W tych grupach często przyjmowana jest pozycja przygarbiona z wysuniętymi do przodu barkami. Podczas wykonywania określonych czynności w takiej pozycji w zasadzie nie pracują mięśnie ramion. Stąd, z czasem, ulegają osłabieniu i nie mają możliwości prawidłowego ustawienia łopatek. Dodatkowo pozycja ta powoduje tzw. zamykanie klatki piersiowej, czyli zmniejszenie elastyczności mięśni i tkanek przedniej ściany klatki piersiowej. W praktyce oznacza to, że Pacjent nie wykonuje prawidłowych ruchów barkami, gdyż jest przykurczony z przodu. Nie może wykonać tych ruchów prawidłowo również z powodu osłabionych mięśni otaczających łopatkę.

Z powodów opisanych powyżej, w procesie leczenia i rehabilitacji zespołu cieśni nadgarstka zwracamy dużą uwagę na postępowanie fizjoterapeutyczne. Celem rehabilitacji jest doprowadzenie do poprawy mechaniki nie tylko samego nadgarstka, ale jednocześnie całej tzw. obręczy barkowej.

Jakie są przyczyny powstawania cieśni nadgarstka? 

Jak wynika z naszego dużego doświadczenia klinicznego z tą przypadłością – pomogliśmy ponad 1000 Pacjentów – do najważniejszych przyczyn występowania objawów zespołu cieśni nadgarstka należy zaliczyć:

• zaburzenia mechaniki kończyny górnej i kręgosłupa szyjnego

Zaburzenia te często skorelowane są z wykonywaniem określonych czynności (często zawodowych) w pozycjach, które nie wymuszają aktywności mięśni barków. Pozycje te często powodują nieprawidłowe ustawienie głowy. Dodatkowo niekorzystnie wpływa to na aktywność barków, jak również może powodować dysfunkcje i choroby samego kręgosłupa.

• ograniczenie ruchomości nadgarstka

Brak różnorodnej aktywności fizycznej, w dłuższej perspektywie czasu powoduje zarówno „skrócenie” ścięgien nadgarstka, jak i ograniczenie jego naturalnych możliwości ruchowych.

• przeciążenie ścięgien mięśni przebiegających w kanale nadgarstka połączone z wykonywaniem powtarzalnych ruchów nadgarstka

Często jest to bezpośrednia przyczyna odczuwania dolegliwości. Wspomnieliśmy, że nerw pośrodkowy przebiega w kanale nadgarstka otoczony ścięgnami mięśni. Chroniczne przeciążenie tych ścięgien powoduje ich obrzęk co wiąże się z bezpośrednim uciskiem na nerw pośrodkowy powodując jego niedokrwienie, obrzęk i wystąpienie typowych objawy zespołu cieśni nadgarstka.

• zaburzenia hormonalne

Osobną grupą są Pacjentki u których występowanie typowych objawów zespołu cieśni nadgarstka związane jest z okresem ciąży. Wystąpienie drętwienia dłoni zgodnego ze wzorcem ucisku na nerw pośrodkowy jest w tym przypadku związane raczej z występującym obrzękiem tkanek na skutek zmian hormonalnych i zatrzymywaniem wody w organizmie. Pacjentkom tym z reguły ulgę przynoszą odpowiednie działania rehabilitacyjne bez zastosowania farmakoterapii czy zabiegu sonochirurgicznego.

Jakie są typowe objawy cieśni nadgarstka? 

U Pacjentów z zespołem kanału cieśni nadgarstka często stwierdzamy występowanie całej gamy objawów. Różnią się one częstotliwością i stopniem nasilenia w zależności od aktywności w czasie dnia oraz stopnia zaawansowania zmian degeneracyjnych nerwu pośrodkowego.

Do typowych objawów zespołu cieśni nadgarstka zaliczamy:

• Drętwienia i mrowienia palców

Jest to bardzo typowy objaw cieśni nadgarstka. Z doświadczenia klinicznego wiemy, że pojawia się jako pierwszy. Niestety najczęściej jest bagatelizowany przez Pacjentów ponieważ rozwija się powoli i często szybko ustępuje po zakończeniu wykonywania określonej czynności lub zmianie ułożenia ręki. Osoba dotknięta tą przypadłością często  sądzi lub spotyka się z sugestią, że jest to wynik problemów z kręgosłupem szyjnym, co prowadzi do zaniechania właściwego leczenia. Rzeczywiście, u części Pacjentów, drętwienie w obrębie dłoni może być wynikiem np. dyskopatii szyjnej. Najczęściej jednak postawienie właściwego rozpoznania nie jest problemem dla doświadczonego lekarza ortopedy. 

Na tym etapie drętwienia i mrowienia palców szybko i skutecznie można wyleczyć Pacjenta poprzez odpowiednią rehabilitację albo zabieg sonochirurgiczny lub też połączenie tych specjalistycznych działań.

• Zaburzenia czucia w okolicy kłębu kciuka i palców, niedoczulica lub przeczulica

Kolejnym objawem cieśni nadgarstka są zaburzenia czucia występujące podczas wykonywania czynności ręką lub spontanicznie bez uchwytnej przyczyny. Z biegiem czasu i zwiększeniem nacisku na nerw pośrodkowy czucie ulega pogorszeniu na stałe. Najczęściej Pacjent zauważa obniżone czucie (niedoczulica) w opuszkach palców. Warto zaznaczyć, że objawy zespołu cieśni nadgarstka dotyczą zawsze kciuka oraz palca wskazującego. Palec środkowy jest unerwiony także przez inne nerwy więc objawy są w nim zwykle najsłabiej wyrażone. Podobne objawy występujące w pozostałych palcach lub we wszystkich palcach dłoni jednocześnie będą wskazywały na inny problem lub połączenie zespołu cieśni nadgarstka z inną chorobą – najczęściej z dysfunkcją lub dyskopatią odcinka szyjnego kręgosłupa. 

Zaburzenia czucia najczęściej są zauważane przez Pacjentów podczas wykonywania drobnych czynności, podczas których okazuje się że utracona została zdolność do wykonywania tzw. ruchów precyzyjnych jak np. zapinanie guzików.

• Bóle dłoni nasilające się w nocy oraz poranny obrzęk palców

Nocny ból dłoni jest bardzo charakterystycznym objawem. Często też jest bezpośrednim bodźcem do rozpoczęcia leczenia zespołu cieśni nadgarstka i zgłoszenia się do specjalisty ortopedy. W stanie zaawansowanym Pacjent przebudza się wielokrotnie co noc i musi rozruszać nadgarstek w celu obniżenia poziomu bólu. Do cierpienia spowodowanego dolegliwościami bólowymi dokłada się chroniczne zmęczenie spowodowane niewyspaniem.

Uważa się, że ból ten jest spowodowany zaburzeniem tzw. gry nerwowo-naczyniowej. Jak wszystkie objawy zaburzenie to spowodowane jest również uciśniętym nerwem pośrodkowym w kanale nadgarstka. Do fizjologicznych funkcji nerwu obwodowego zalicza się bowiem odczuwanie bodźców (funkcja czucia), sterowanie mięśniami (funkcja ruchowa) oraz wpływ na pracę układu naczyniowego w danej okolicy. Oznacza to, że w sytuacji pogorszonej pracy nerwu pośrodkowego (z powodu ucisku) nerw nie przewodzi odpowiedniej ilości pobudzeń do ścian tętniczek. W połączeniu z wyłączoną w nocy aktywnością mięśni i obniżoną temperaturą ciała powoduje to dolegliwości bólowe. Dodatkowym negatywnym efektem tego zjawiska jest pojawienie się obrzęku dłoni i palców, który bardzo utrudnia poranne funkcjonowanie. Zwykle te objawy ustępują samoistnie w ciągu pierwszej godziny po przebudzeniu.

• Osłabienie siły dłoni, zaniki mięśni kłębu kciuka, skurcze mięśni dłoni

Objawami świadczącymi o długim czasie rozwijania się zespołu cieśni nadgarstka są te związane z zanikami mięśni w obrębie dłoni. Są to tzw. mięśnie kłębu kciuka. Mięśnie te odpowiedzialne są między innymi za zginanie i przywodzenie kciuka. Używamy ich za każdym razem kiedy chwytamy, przenosimy lub podnosimy jakiś przedmiot. Właśnie podczas wykonywania tego typu czynności Pacjenci zauważają, że dzieje się coś niepokojącego np. kiedy przenoszona szklanka wysuwa się z dłoni.

Objaw osłabienia mięśni kłębu kciuka oczywiście powiązany jest z zaburzeniem funkcji nerwu poprzez ucisk nerwu pośrodkowego. Nerw nie pobudza w wystarczający sposób mięśni, którymi steruje. Mięśni tych nie można wzmocnić ćwiczeniami ponieważ za ich osłabienie odpowiada „układ sterujący”, a nie same mięśnie. W procesie rehabilitacji należy ćwiczyć te mięśnie, ale dopiero po wyeliminowaniu nacisku na nerw.

Jeśli ucisk trwa odpowiednio długo i doszło do osłabienia mięśni kłębu kciuka kolejnym etapem są widoczne zaniki mięśniowe w okolicy. Mogą też jednocześnie występować bolesne skurcze będące wynikiem drażnienia nerwu bądź zmęczenia mięśni w warunkach zmniejszonej siły.

Objawy zespołu cieśni nadgarstka nie wycofają się same. Początkowo pojawiają się sporadycznie drętwienia i mrowienia. Z czasem – trwa to przez miesiące lub nawet lata – zaczynają dokuczać codziennie z dużą intensywnością.

Należy zaznaczyć, że wczesne postawienie prawidłowej diagnozy i skonsultowanie problemu z właściwym specjalistą gwarantuje skuteczne wyleczenie metodami nieoperacyjnymi.

Jak obecnie diagnozuje się cieśń nadgarstka? 

Cieśń nadgarstka jest schorzeniem, które powoduje dość charakterystyczne dolegliwości. Z tego powodu Pacjenci często, bez korzystania ze specjalistycznej diagnostyki, stawiają sobie trafną diagnozę i szukają pomocy u właściwych specjalistów. 

Tym niemniej ukierunkowane leczenie wymaga potwierdzenia wstępnej diagnozy nie tylko za pomocą tzw. testów klinicznych wykonywanych w gabinecie lekarza lub fizjoterapeuty, ale również za pomocą tzw. diagnostyki obrazowej. 

Do diagnozowania zespołu cieśni nadgarstka wykorzystuje się głównie dwa narzędzia, które dostarczają lekarzowi różnych informacji. 

Tradycyjnym sposobem wykorzystywanym w diagnozowaniu cieśni nadgarstka jest badanie EMG czyli badanie elektromiograficzne. Badanie to polega na stymulacji nerwu obwodowego za pomocą prądu o niewielkim napięciu i natężeniu. Wykorzystuje się do tego elektrody naklejane na skórę lub igłowe. Badanie to pozwala ocenić stan funkcjonalny nerwów obwodowych na podstawie ich stopnia pobudliwości, zdolności i prędkości przewodzenia impulsów. Dzięki badaniu można określić rodzaj uszkodzenia nerwu, niekiedy jego lokalizację oraz nasilenie zmian.

W praktyce tego typu badanie jest wykorzystywane rzadko – nie daje ono praktycznych informacji przydatnych do leczenia większości Pacjentów. Jest ono przydatne raczej w leczeniu bardzo zaawansowanych przypadków tej choroby i rozważania leczenia operacyjnego. 

Dużo większe możliwości daje diagnostyka ultrasonograficzna czyli USG. Za pomocą USG można wykonywać tzw. badanie dynamiczne czyli śledzenie jak “zachowuje” się uciśnięty nerw w zależności od ułożenia kończyny lub podczas napinania sąsiadujących ścięgien. Ponadto można dokładnie zmierzyć obrzęk nerwu oraz uchwycić jego przesuwalność względem otaczających tkanek. 

Należy zaznaczyć, że nowoczesne, nieoperacyjne leczenie zespołu cieśni nadgarstka to wykorzystanie aparatu USG nie tylko do diagnozowania, ale bezpośrednio do leczenia tej choroby poprzez zabieg hydrodekompresji nerwu pośrodkowego. Specjalista wykonuje zabieg pod kontrolą obrazu USG śledząc na monitorze tor przesuwania się igły zabiegowej. Wynikiem tej nowoczesnej techniki jest wyjątkowa precyzja i szybki efekt odbarczenia nerwu.

 

Jak przebiega leczenie cieśni nadgarstka? 

Wczesne przeprowadzenie diagnostyki zespołu cieśni nadgarstka i postawienie właściwej diagnozy daje możliwość pełnego wyleczenia metodami zachowawczymi i uchronienia się przed zabiegiem operacyjnym. 

Początkowy etap choroby często można całkowicie zahamować wdrażając rehabilitację manualną połączoną ze specjalistycznymi ćwiczeniami.  

W bardziej zaawansowanych postaciach cieśni bardzo dobre rezultaty przynosi leczenie poprzez wykonanie zabiegu sonochirurgicznego, który nazywamy hydrodekompresją nerwu pośrodkowego. 

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o zabiegu hydrodekompresji kliknij tutaj: Hydrodekompresja – nieoperacyjne leczenie cieśni nadgarstka.

W przypadku niedostatecznej poprawy po leczeniu nieoperacyjnym lub w przypadku dużych zmian degeneracyjnych nerwu pozostaje leczenie operacyjne. 

Czy rehabilitacja pomaga na cieśń nadgarstka? 

Działania fizjoterapeutyczne (rehabilitacja) mogą być skutecznym narzędziem leczącym zespół cieśni nadgarstka. Istnieje jednak wiele czynników składających się na pozytywny efekt takiego leczenia. Dopiero połączenie poszczególnych składowych przyniesie Pacjentowi pożądany efekt. Bazując na naszym doświadczeniu, do najważniejszych obszarów składających się na sukces rehabilitacji zaliczamy:

• Współpracę z lekarzem prowadzącym

Występują tutaj dwa aspekty. Po pierwsze jeśli lekarz zbada Pacjenta za pomocą USG, to fizjoterapeuta uzyskuje dodatkowe, ważne informacje, które wpływają na efektywność jego pracy. Chodzi mianowicie o kluczowe miejsca tzw. uwięźnięcia nerwu pośrodkowego. Czyli miejsca gdzie jego przesuwalność względem tkanek jest ograniczona lub nie ma jej wcale. Po drugie, fizjoterapeuta widząc brak postępów może przekierować Pacjenta do ortopedy na leczenie farmakologiczne bądź sonochirurgiczne nie tracąc czasu Pacjenta na działania, które słabo rokują. Tego typu sytuacje mogą mieć miejsce w zaawansowanych stadiach rozwoju cieśni nadgarstka.

• Umiejętność zbadania klinicznego Pacjenta

Zespół cieśni nadgarstka nie jest chorobą samego nadgarstka. Objawy, które odczuwa Pacjent pochodzą z nadgarstka. Jednak przyczyną problemu jest zwykle biomechanika całej kończyny górnej w połączeniu z kręgosłupem szyjnym. Fizjoterapeuta musi poprawnie zbadać i ocenić wiele czynników.

• Umiejętność mobilizacji układu nerwowego

Przyczyną bezpośrednio odpowiedzialną za objawy zespołu cieśni nadgarstka jest zaburzona praca nerwu pośrodkowego. Fizjoterapeuta musi posiadać odpowiednie umiejętności zbadania i pracy na układzie nerwowym.

• Rozległą wiedzę z zakresu ergonomii pracy

Częstym problemem jest niewłaściwe ułożenie nie tylko nadgarstka, ale całej kończyny górnej czy wręcz całego ciała podczas pracy – zarówno biurowej jak i fizycznej. Kluczowe jest, aby fizjoterapeuta dokładne wyjaśnił Pacjentowi wszystkie te aspekty i pokazał jak sobie z tym radzić.

• Rozległą wiedzę z zakresu treningu medycznego

Za pomocą tzw. treningu medycznego rozwijamy siłę i stabilizację określonych obszarów ciała. W przypadku leczenia cieśni nadgarstka bardzo ważnym obszarem jest zazwyczaj okolica barku. Za pomocą skutecznych ćwiczeń musimy szybko poprawić wzorce ruchowe i stabilizację obręczy barkowej.

• Doświadczenie fizjoterapeuty

Wszystkie powyższe punkty są związane z doświadczeniem klinicznym specjalisty. Dla osób nie specjalizujących się w tej tematyce problem może wydawać się błahy. Jednak właściwe leczenie wymaga zastosowania wielu różnych technik rehabilitacyjnych i dużej wiedzy praktycznej.

• Współpraca Pacjenta z fizjoterapeutą

Dobra współpraca i systematyczne realizowanie określonych przez fizjoterapeutę zadań i ćwiczeń jest kluczowe dla osiągnięcia dobrego wyniku leczenia. 

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o rehabilitacji cieśni nadgarstka kliknij tutaj: Rehabilitacja zespołu cieśni nadgarstka.

Przełom w leczeniu cieśni nadgarstka – hydrodekompresja

Przełomową techniką nieoperacyjnego leczenia zespołu cieśni nadgarstka jest zabieg hydrodekompresji. 

Hydrodekompresja nerwu pośrodkowego jest metodą zapoczątkowaną kilka lat temu przez lekarzy z USA i Japonii. Od tego czasu ukazało się wiele publikacji oceniających pozytywnie tę metodę leczenia i wskazujących na pozytywne efekty nowego podejścia do leczenia cieśni nadgarstka. 

Metoda opiera się na wyjątkowo precyzyjnym wstrzyknięciu w bezpośrednią okolicę nerwu płynu z zawartością leku przeciwzapalnego. Zabieg ten przeprowadzany jest pod stałą i uważną kontrolą sondy USG. Dzięki temu lekarz specjalista przez cały czas widzi tor przesuwania się igły zabiegowej i może wyjątkowo skutecznie dotrzeć do miejsc największego nacisku na nerw. 

Zabieg ten można zastosować u większości Pacjentów z zespołem cieśni nadgarstka. U osób z postacią wczesną lub średniozaawansowaną charakteryzuje się wysoką skutecznością. U osób z postacią zaawansowaną może być wykonany jako próba leczenia i zmniejszenia dolegliwości. Jego wykonanie nie zamyka drogi leczenia operacyjnego. 

Wśród niewątpliwych zalet zabiegu hydrodekompresji należy wymienić:

• brak bezwzględnych przeciwwskazań do wykonania zabiegu
• szybki efekt zmniejszenia dolegliwości
• brak unieruchomienia dłoni po zabiegu
• możliwość natychmiastowego powrotu do codziennych czynności i pracy 
• brak blizn pooperacyjnych
• brak powikłań pooperacyjnych

Efekt zabiegu hydrodekompresji zależy głównie od dwóch czynników. Pierwszym i ważniejszym z nich jest etap rozwoju choroby i czasu podjętego specjalistycznego leczenia. 

Im wcześniej zostało podjęte właściwe leczenie tym lepsze uzyskujemy wyniki – od zmniejszenia dolegliwości po całkowite ich wyeliminowanie. 

Drugi czynnik jest związany ze stosowaniem ćwiczeń, które są przekazywane na pozabiegowej konsultacji z fizjoterapeutą. Specjalistyczne podejście, wynikające z naszych bogatych doświadczeń, dobrane indywidualnie ćwiczenia wspomagają efekt leczenia, przedłużają działanie zabiegu sonochirurgicznego oraz przeciwdziałają nawrotom dolegliwości.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o zabiegu hydrodekompresji kliknij tutaj: Hydrodekompresja – nieoperacyjne leczenie cieśni nadgarstka.

Czy operacja cieśni nadgarstka jest potrzebna?

Do leczenia operacyjnego, które jeszcze do niedawna było standardowym postępowaniem, kwalifikuje się Pacjentów coraz rzadziej. Zwykle wskazaniem do tego typu leczenia jest poważne i długotrwałe uszkodzenie nerwu pośrodkowego objawiające się zanikami mięśniowymi w obrębie dłoni.

Zabieg operacyjny polega na przecięciu więzadła poprzecznego poprzez kilkucentymetrowe nacięcie skóry. Procedura najczęściej przebiega w znieczuleniu regionalnym całej kończyny górnej. Po wykonaniu przecięcia tzw. troczka zginaczy chirurg zszywa ranę i nakłada opatrunek. Stosowane jest unieruchomienie nadgarstka na 4 tygodnie.

Po operacji cieśni nadgarstka wskazane jest ograniczenie ruchomości nadgarstka ze względu na gojenie się rany pooperacyjnej. Szwy usuwane są po 7-10 dniach.

Ze względu na gojenie tkanek doń nie może być przeciążona przez ok. 8 tygodni. Nie wolno wykonywać powtarzalnych ruchów nadgarstka ani dźwigać. Jest to poważne ograniczenie eliminujące zarówno normalne, codzienne funkcjonowanie jak i możliwość powrotu do pracy zawodowej. Z reguły Pacjent musi przebywać przez 4 do 8 tygodni na zwolnieniu lekarskim.

Leczenie operacyjne niesie ze sobą zagrożenie wystąpienia powikłań pozabiegowych. Do typowych związanych z operacją takich jak zakażenia czy problemy z gojeniem się rany należy, w tym wypadku, dodać występowanie zrostów pooperacyjnych. 

Zrosty pooperacyjne w leczeniu zespołu cieśni nadgarstka występują u około 20% pacjentów. Duży odsetek tego powikłania wynika z następujących przyczyn:

• Specyficzna anatomia miejsca operowanego

Kanał nadgarstka z natury rzeczy jest miejscem, w którym na małej przestrzeni znajdują się mocno „upakowane” ścięgna i nerwy. Przykryte są więzadłem, powięzią przedramienia, tkanką podskórną i samą skórą. Nawet po operacyjnym przecięciu więzadła poprzecznego nadal jest tam bardzo ciasno. Takie warunki anatomiczne w połączeniu z krwawieniem będącym następstwem przecięcia tkanek powodują, że tkanki mają bardzo silną tendencję do „sklejania się” ze sobą.

• Ograniczenie ruchu nadgarstka przez pierwsze tygodnie po operacji

Rana pooperacyjna położona jest w takim miejscu, że nawet najprostsze ruchy ręki będą ją delikatnie pociągać. Po operacji nadgarstek przez kilka tygodni unieruchomiony jest w stabilizatorze. W efekcie następuje ograniczenie zakresu ruchu w nadgarstku. Ograniczenie ruchomości, zakaz przeciążania ręki przez 2 miesiące w połączeniu ze specyficzną anatomią kanału nadgarstka prowadzi do powstawania zrostów wokół nerwu pośrodkowego.

Zrosty powstałe wokół nerwu pośrodkowego powodują, że nerw jest fizycznie sklejony z tkankami i ścięgnami leżącymi obok. Można powiedzieć, że mamy do czynienia z kolejną, wtórną cieśnią nadgarstka, ponieważ do normalnego funkcjonowania potrzebny jest swobodny ślizg nerwu względem ścięgien i ścięgien względem skóry. Z tego powodu Pacjent może odczuwać dokładnie te same dolegliwości, które odczuwał przed zabiegiem operacyjnym.

W przypadku wystąpienia zrostów pooperacyjnych i nawrotu dolegliwości Pacjent ma do wyboru poddać się jeszcze raz zabiegowi operacyjnemu lub skorzystać z leczenia sonochirurgicznego metodą hydrodekompresji nerwu pośrodkowego.