Rehabilitacja zespołu cieśni nadgarstka

Czym jest zespół cieśni nadgarstka?

Chociaż pierwsze opisy objawów chorobowych spotyka  się w literaturze medycznej na początku ubiegłego stulecia to po raz pierwszy termin “carpal tunnel syndrome” był użyty w 1939 roku. Opis tej patologii podał dr George S. Phalen ze znanego szpitala Cleveland Clinic na podstawie obserwacji licznej grupy pacjentów w latach 50 i 60-tych. Od lat 90-tych zespół ten jest coraz bardziej znany w społeczeństwie głównie z powodu coraz większej liczby osób wykonujących pracę z narażeniem nadgarstka. Statystycznie zespół cieśni kanału nadgarstka jest jedną z najczęściej spotykanych tzw. neuropatii obwodowych. Zachorowalność na zespół cieśni nadgarstka szacuje się na ok. 100 przypadków na 100 000 mieszkańców. Dotyka głównie kobiet po 50. roku życia wykonujących prace biurowe lub fizyczne.

Cieśń nadgarstka zwykle odnosi się do ręki dominującej, choć w 60% ma przebieg obustronny. Neuropatia ta jest spowodowana zwiększonym ciśnieniem w kanale nadgarstka wynoszącym ponad 30 mm Hg (milimetrów słupa rtęci). Wraz ze wzrostem ciśnienia dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi w naczyniach włosowatych nerwu pośrodkowego. Skutkiem tego może być zaburzenie jego prawidłowego odżywienia, wystąpienie dolegliwości bólowych lub parestezji czyli zaburzeń czucia. 

Cieśń nadgarstka – kiedy udać się do specjalisty?

W pierwszym etapie, gdy objawy nie są stałe i zbyt uciążliwe, pacjenci nie zgłaszają się do specjalisty w celu dokładniejszej diagnozy. Przy dłuższym, przetrwałym, utrzymującym się zwiększonym ciśnieniu w obrębie kanału nadgarstka dochodzi do zmian morfologicznych w strukturze nerwu, a dokładniej jego demielinizacji lub zwyrodnienia aksonalnego czyli dotyczącego uszkodzenia zakończenia nerwowego. Gdy ciśnienie przekroczy 30 mm Hg u pacjentów pojawiają się łagodne objawy. Po przekroczeniu wartości ciśnienia 40–50 mm Hg w kanale nadgarstka dolegliwości stają się bardzo dokuczliwe i są oceniane przez pacjentów jako mocne lub silne.

Najlepszych wyników leczenia należy spodziewać się jeśli właściwe postępowanie zostało rozpoczęte na wczesnym lub średnio zaawansowanym etapie choroby.

Należy przy tym zaznaczyć, że zespół kanału cieśni nadgarstka jest chorobą postępującą. Przy braku leczenia nawroty objawów pojawiają się coraz częściej, a poziom dolegliwości robi się wysoki uniemożliwiając nie tylko pracę zawodową, ale również codzienne funkcjonowanie. W postaci mocno zaawansowanej uszkodzenie nerwu może być nieodwracalne skutkując stałym upośledzeniem funkcji dłoni.

Zespół cieśni nadgarstka jest jedną z klasycznych jednostek chorobowych określanych jako konflikt nerwu z otaczającymi go strukturami anatomicznymi. Nerwem uszkodzonym z powodu konfliktu z własnym otoczeniem jest nerw pośrodkowy (nervus medianus), a zjawisko zmniejszenia wolnego miejsca dla tego nerwu nazywa się ciasnotą kanału nadgarstka. Nerw pośrodkowy na poziomie nadgarstka odpowiada za czucie, potliwość, grę naczyniową (możliwość adaptacji do zimna) kciuka, palca wskazującego i części palca środkowego.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o zespole cieśni nadgarstka kliknij tutaj: Zespół cieśni nadgarstka. 

Przez wiele lat jedynym uznawanym leczeniem cieśni nadgarstka było leczenie operacyjne. Dzisiaj wiemy, że dość często nie przynosi ono pokładanych nadziei. Na szczęście rozwój techniki diagnostycznej i wiedzy w tym obszarze zaowocował powstaniem skutecznej metody nieoperacyjnej oraz rozwojem specjalistycznej rehabilitacji. 

Cieśń nadgarstka Objawy

Nieoperacyjne leczenie zespołu cieśni nadgarstka 

Dla Pacjentów cierpiących na zespół kanału cieśni nadgarstka dostępne są dwie metody leczenia nieoperacyjnego. 

Pierwszą z nich jest przeprowadzenie sonochirurgicznego zabiegu hydrodekompresji nerwu pośrodkowego. Zabieg ten odbarcza uciśnięty nerw. Poprzez zmniejszenie ciśnienia wokół nerwu poprawia ukrwienie tkanki nerwowej i pozwala na swobodne przesuwanie się nerwu w obszarze kanału nadgarstka. Szybko zmniejsza dolegliwości i pozwala funkcjonować bez dolegliwości.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o zaletach zabiegu hydrodekompresji cieśni nadgarstka kliknij tutaj: Hydrodekompresja – nieoperacyjne leczenie cieśni nadgarstka. 

Rehabilitacja cieśni nadgarstka

Drugim sposobem leczenia nieoperacyjnego jest rehabilitacja. Polecana jest szczególnie osobom w początkowej fazie choroby. Korzyści w postaci zmniejszenia dolegliwości lub całkowitego pozbycia się objawów będą raczej odczuwały osoby u których objawy pojawiają się sporadycznie, w czasie wykonywania określonych czynności ręką i dość szybko przechodzą po zaprzestaniu tej czynności. Dotyczy to zarówno osób pracujących fizycznie jak i osób wykonujących pracę komputerową.

Należy przy tym wspomnieć, że zespół cieśni kanału nadgarstka dość często nie dotyczy przeciążenia samego nadgarstka, ale całej kończyny górnej. W celu znalezienia jego przyczyn niezbędne jest badanie doświadczonego fizjoterapeuty i wdrożenie odpowiedniego programu ćwiczeń. 

Program stosowany w CRS Clinic jest ustalany indywidualnie w zależności od aktualnych objawów i wyników badania fizjoterapeutycznego. 

Rehabilitacja – badanie cieśni nadgarstka

Standardowe badanie Pacjenta ocenia:

• postawę ciała np: ustawienie głowy i kręgosłupa szyjnego, krzywizny kręgosłupa
• ruchomość kręgosłupa szyjnego i piersiowego
• ruchomość stawu ramiennego, łokciowego i nadgarstka
• elastyczność mięśni klatki piersiowej i kończyny górnej
• neurodynamikę (swobodną przesuwalność) głównych nerwów w obrębie kończyny górnej, a w szczególności nerwu pośrodkowego
• zaburzenia czucia w obrębie dłoni i palców
• siłę mięśni w obrębie dłoni
• ergonomię pracy zawodowej i codziennych czynności danej osoby

Zespół cieśni nadgarstka co pomaga? Program „Rehabilitacja cieśni nadgarstka”

Program “Rehabilitacja cieśni nadgarstka” składa się z odpowiednio dobranych elementów zawierających:

• pracę manualną i specjalistyczne ćwiczenia na cieśnie nadgarstka w obrębie kręgosłupa
• pracę manualną i specjalistyczne ćwiczenia zwiększające ruchomość głównych stawów kończyny górnej
• pracę manualną mającą na celu rozluźnienie i zwiększenie elastyczności mięśni i innych tkanek
• pracę manualną mającą na celu poprawę mobilności nerwów kończyny górnej, a w szczególności nerwu pośrodkowego (tzw. neuromobilizacja)
• specjalistyczne ćwiczenie poprawiające postawę ciała
• specjalistyczne porady ergonomii pracy
• szczegółowy instruktaż ćwiczeń domowych 

Dodatkową korzyścią dla Pacjentów korzystających z wiedzy i doświadczenia naszych fizjoterapeutów jest ich bliska współpraca z lekarzami diagnozującymi i wykonującymi zabiegi hydrodekompresji. Na dalszym etapie pracy z Pacjentem fizjoterapeuta jest w stanie ocenić – na podstawie swojego doświadczenia – spodziewany wynik postępowania fizjoterapeutycznego. Jeśli rokowanie nie jest zbyt korzystne fizjoterapeuta może przekazać Pacjenta pod opiekę właściwego lekarza – specjalisty. Pacjent nie jest pozostawiony sam sobie i może liczyć na profesjonalną opiekę i pomoc. 

Z praktycznego punktu widzenia i naszego wieloletniego doświadczenia polecamy rozpoczęcie procesu leczenia od konsultacji u naszego ortopedy. Konsultacja połączona jest z diagnostyką USG. Po ocenie wyników badania lekarz jest w stanie zaproponować właściwą ścieżkę leczenia.