Co na ból biodra

Ból stawu biodrowego u osób dorosłych może mieć różne przyczyny. Oprócz bezpośredniego urazu, którego skutkiem mogą być złamania w obrębie stawu i kości udowej najczęstszym powodem dolegliwości są zmiany zwyrodnieniowe. Zwyrodnienie może dotyczyć powierzchni stawowej (chrząstki) lub/ oraz tkanek miękkich wokół stawu np. torebki stawowej. 

Stosunkowo rzadko ból biodra jest spowodowany przez zmiany przeciążeniowe tkanek miękkich, czyli mięśni, ścięgien i kaletek. Problemy te najczęściej są wynikiem procesu zwyrodnieniowego i nieprawidłowego obciążania stawu.

Najczęściej występującym schorzeniem biodra jest choroba zwyrodnieniowa zwana koksartrozą. Ocenia się, że schorzenie to dotyka około 8% społeczeństwa. Dotyczy najczęściej osób po 50 roku życia, częściej kobiet niż mężczyzn.

Przebieg choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego nierozerwalnie związany jest ze stopniowym niszczeniem chrząstki stawowej. W stawie dochodzi do zmian, które przez dłuższy czas mogą być niezauważalne dla Pacjenta, a które w perspektywie czasu mogą być źródłem bólu. Zaliczamy do nich:

• przyspieszone zużycie powierzchni stawowych
• zmiana kształtu głowy kości udowej
• stany zapalne błony maziowej
• pogrubienie ścian torebki stawowej
• ograniczenie ruchomości stawu

Do lekarza ortopedy lub fizjoterapeuty Pacjent często trafia już w fazie wyraźnych zmian zwyrodnieniowych, z całą gamą różnych dolegliwości, które mu towarzyszą od długiego czasu. Jednak z reguły zauważamy 2 charakterystyczne czynniki: dużą ilość czasu spędzanego w pozycji siedzącej oraz mało aktywności fizycznej i chodzenia.

Zwyrodnienie biodra – przyczyny bólu w chorobie powierzchni stawowej

Chrząstka stawowa to tkanka, która jako pierwsza zaczyna chorować w chorobie zwyrodnieniowej. Tu rozpoczyna się cały patologiczny proces destrukcyjny. Ale czy na pewno? Jakie czynniki prowadzą do rozpoczęcia tego procesu? Może choroba zwyrodnieniowa jest skutkiem pewnych zmian przebiegających w organizmie, a nie ich przyczyną?

Wśród czynników predysponujących do rozwoju zmian zwyrodnieniowych są:

• otyłość, nadwagę,
• zaburzenia budowy panewki i/lub głowy kości udowej,
• zaburzenia hormonalne,
• cukrzycę,
• zaburzenia metabolizmu,
• dnę moczanową,
• zaburzenia ukrwienia kości
• zmiany przeciążeniowe.

W praktyce klinicznej niezmiernie trudno ocenić prawdziwą przyczynę choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego. Choroba rozwija się niezauważalnie przez lata. W fazie początkowej najczęściej nie powoduje dolegliwości bólowych. Zauważalne jest ograniczenie ruchomości biodra, ale z reguły pacjent traktuje to “jako zgodne z wiekiem” i bagatelizuje. Ograniczenia ruchu rozwijają się przez miesiące i lata – Pacjent przyzwyczaja się do nich i szuka praktycznych rozwiązań eliminujących niekomfortowe sytuacje. Na przykład używa łyżki do butów przy ich zakładaniu z powodu braku zgięcia w biodrze. 

Bezpośrednią przyczyną odsuwania w czasie podjęcia leczenia jest brak objawów bólowych w początkowej fazie choroby zwyrodnieniowej. Chrząstka stawowa nie jest unerwiona. Z tego powodu nie czujemy, kiedy jest przeciążona i kiedy rozpoczyna się proces jej degeneracji, osłabienia i niszczenia.

Uszkodzenie chrząstki biodra objawia się bólem dopiero w momencie poważniejszych i głębszych ubytków i pęknięć. Są to uszkodzenia 3 lub 4 stopnia w skali Outerbridge’a. W tej fazie zmiany degeneracyjne sięgają już do głębszej warstwy chrząstki stawowej, którą nazwano warstwą podchrzęstną. W warstwie tej znajdują się bólowe zakończenia nerwowe, które będą drażnione w momencie ruchu kończyną. Dolegliwości bólowe mogą się pojawiać zarówno podczas chodzenia, szybszego ruchu nogą, jak i podczas przebywania w pozycjach, które “ściskają” staw np.: leżenia na boku, leżenia ze zgiętymi biodrami. 

Ograniczenie ruchu i przeskakiwanie w biodrze

Podczas poruszania na staw biodrowy działają bardzo duże siły ściskające związane z naciskiem na staw ciężaru ciała. Choroba zwyrodnieniowa chrząstki stawu biodrowego powoduje, że siły te nie są odpowiednio amortyzowane i “pochłaniane”. W takim wypadku obciążenie ciężarem ciała przenosi się głębiej, bezpośrednio na kość udową. W dłuższej perspektywie może to być powodem odkształcania się głowy kości udowej i zaburzania jej idealnego, kolistego kształtu. Z tego powodu u części Pacjentów obserwujemy przeskakiwanie w okolicy biodra na skutek niedopasowania powierzchni stawowej głowy kości udowej i panewki stawu. Przeskakiwaniu temu może towarzyszyć ostry ból biodra i pachwiny. 

Stany zapalne błony maziowej biodra

Każdy staw otoczony jest przez tkankę łączną, która oddziela go od otaczających tkanek. Jest to tzw. torebka stawu. Ściana wewnętrzna torebki pokryta jest błoną maziową. Zadaniem błony maziowej jest produkcja płynu stawowego – mazi, która ma nawilżać powierzchnie stawowe w celu polepszenia ślizgania się po sobie elementów stawu. Drugim ważnym zadaniem mazi stawowej jest odżywianie chrząstki.

Podczas choroby zwyrodnieniowej dochodzi do dwóch patologicznych procesów, które dodatkowo wpływają na rozwój choroby. Po pierwsze zmianie ulega skład chemiczny płynu stawowego – w stawie znajdują się czynniki prozapalne. Z tego powodu czasami mówi się o zapaleniu stawu biodrowego. Płyn jest złej jakości, co prowadzi do pogorszenia „smarowania” chrząstki i jej odżywienia.

Po drugie błona maziowa jest obrzęknięta – można powiedzieć, że jest jej w stawie “za dużo”. Z tego powodu – podczas wykonywania ruchów może być łatwo uciskana. Ze względu na swoje bogate unerwienie uciśnięcie błony maziowej będzie się manifestować bólem i podrażnieniem w okolicy stawu.

Zwyrodnienie biodra – ograniczenie ruchu stawu

Toczący się proces zapalny wewnątrz stawu biodrowego wpływa na stan torebki stawowej okrywającej staw. Reakcją tej tkanki na drażnienie jest pogrubienie ścian. Co z kolei prowadzi do zmniejszenia jej elastyczności. Przekłada się to na ograniczenie ruchu w stawie. Przy próbach mocnego czy bardziej dynamicznego ruchu może też być przyczyną bólu.

Warto wspomnieć, że grubość torebki stawowej stawu biodrowego jest największa spośród wszystkich innych stawów organizmu człowieka. Z tego powodu, jeśli doszło do zmniejszenia jej elastyczności z powodu stanu zapalnego, poprawa jej kondycji wymaga dość długiej i  systematycznej pracy zarówno ze strony Pacjenta, jak i fizjoterapeuty. 

Co na ból biodra? Sposoby leczenia bólu.

Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego jest chorobą postępującą. Znaczy to, że jeśli nie podejmiemy żadnych działań leczniczych, stan chorego stawu będzie się systematycznie pogarszał. W konsekwencji Pacjent nie będzie miał już wyboru – pozostanie tylko przeprowadzenie poważnej operacji. Operacja taka nazywana jest endoprotezoplastyką stawu biodrowego. 

Czy można zahamować proces zwyrodnienia i degeneracji biodra? 

Badanie naukowe jednoznacznie wskazują, że ruch i specjalistyczne programy rehabilitacyjne obniżają poziom bólu i dyskomfortu. Zwiększają ruchomość stawu i poprawiają możliwości funkcjonalne Pacjentów. 

Największym problemem, z którym borykają się osoby ze zmianami zwyrodnieniowymi biodra jest ból. Ból i dyskomfort towarzyszy im w zasadzie przez cały dzień. Dodatkowo zwiększenie aktywności w ciągu dnia zwiększa również odczucia bólowe w stawie. W związku z tym osoby te boją się regularnych ćwiczeń z obawy przed narastaniem bólu. Dodatkowym czynnikiem jest charakter bólu – często jest to gwałtowny, silny i paraliżujący ból, który skutecznie zniechęca do aktywności. 

Rozwiązaniem tego problemu jest połączenie skutecznej eliminacji dolegliwości bólowych z odpowiednim programem rehabilitacji. W pierwszym kroku, za pomocą indywidualnie dobranej metody zmniejszamy lub całkowicie usuwamy odczucia bólowe. Następnie wdrażamy ćwiczenia mające na celu zwiększenie zakresu ruchu i siły mięśni stawu biodrowego. 

W zależności od etapu choroby zwyrodnieniowej proponujemy Pacjentowi odpowiedni zabieg sonochirurgiczny. Zabieg sonochirurgiczny to mini inwazyjna procedura lecznicza polegająca na bardzo precyzyjnym podaniu leku lub użyciu narzędzia pod uważną i stałą kontrolą głowicy USG. 

Co na ból biodra? Zabiegi przeciwbólowe.

• Blokada przeciwbólowa na biodro

Zabieg sonochirurgiczny polegający na podaniu leku bezpośrednio do stawu biodrowego pod stałą i uważną kontrolą głowicy ultrasonograficznej (USG). Zwykle uzyskujemy szybki efekt zmniejszenia bólu, ale ograniczony w czasie do kilku miesięcy. 

• Iniekcja z kwasu hialuronowego do stawu biodrowego

Zabieg sonochirurgiczny polegający na podaniu kwasu bezpośrednio do stawu biodrowego pod stałą i uważną kontrolną głowicy ultrasonograficznej (USG). O użyciu konkretnego preparatu decyduje lekarz w porozumieniu z Pacjentem. Dostępnych jest kilka preparatów o różnej charakterystyce składu i efektu działania. 

• Iniekcja osocza bogatopłytkowego do stawu biodrowego

Zabieg sonochirurgiczny polegający na podaniu osocza bogatopłytkowego do stawu biodrowego pod stałą i uważną kontrolną głowicy ultrasonograficznej (USG). Osocze jest substancją powstającą z krwi Pacjenta poddanej odwirowaniu w specjalistycznej maszynie. To zabieg z obszaru tzw. leczenia biologicznego, w czasie którego iniekcja osocza jest bodźcem do pobudzenia naturalnych odruchów regeneracji tkanki. 

• Kriolezja stawu biodrowego

Zabieg sonochirurgiczny polegający na zamrożeniu końcówki nerwu odpowiedzialnego za dolegliwości bólowe Pacjenta. Lekarz za pomocą głowicy USG odnajduje właściwe zakończenie nerwowe, a następnie specjalną sondą zabiegową doprowadza do jego zamrożenia. Ma to bardzo skuteczne działanie przeciwbólowe, którego efektem jest zmniejszenie lub likwidacja odczuwania bólu biodra. Dodatkowo zabieg nie uszkadza na stałe nerwu – po okresie regeneracji czucie wraca do normy.

Zabieg kriolezji jest także doskonałym rozwiązaniem w przypadku nietolerancji leków przeciwbólowych. W tradycyjnym sposobie leczenia są one przepisywane w dużych ilościach, niosąc ze sobą częste powikłania. Zastosowanie kriolezji znosi lub radykalnie ogranicza potrzebę ich stosowania.

Kriolezję wykonujemy również często u osób zdecydowanych na zabieg endoprotezy biodra. Zabieg skutecznie wyłącza dolegliwości bólowe, umożliwiając Pacjentowi bardzo dobre funkcjonowanie podczas oczekiwania na operację.

W CRS Clinic do zabiegów kriolezji używamy najbardziej technologicznie zaawansowane urządzenia, które gwarantuje wysoką jakość i bezpieczeństwo zabiegu kriolezji biodra.

Czy rehabilitacja jest skuteczna na ból biodra?

Aktualna wiedza medyczna wskazuje rehabilitację zarówno jako skuteczną formę profilaktyki  ortopedycznej, jak i skuteczne narzędzie podnoszące możliwości funkcjonalne Pacjenta z chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego.

Nasze doświadczenie wskazuje, że odpowiedni program rehabilitacyjny połączony z obniżeniem poziomu bólu za pomocą zabiegu sonochirurgicznego jest niezwykle skuteczny dla Pacjentów z tym schorzeniem. 

Grupa Pacjentów z wczesną postacią schorzenia ma szansę, poprzez systematyczne i prawidłowe ćwiczenia, uniknąć zabiegu operacyjnego w przyszłości. 

Grupa z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową może:

• zmniejszyć dolegliwości bólowe,
• zwiększyć możliwość poruszania się
• zdecydowanie odroczyć decyzję o leczeniu operacyjnym.