Więzadło rzepki to struktura łącząca rzepkę z kością piszczelową, należąca – wraz z rzepką i mięśniem czworogłowym – do tzw. mechanizmu wyprostnego kolana. „Kolano skoczka” to zmiana przeciążeniowo-zwyrodnieniowa więzadła rzepki w okolicy jej wierzchołka. Jest to relatywnie częsty powód bólu przedniej części kolana. Zazwyczaj rozpoczyna się tuż poniżej rzepki i może w krótkim czasie prowadzić do degeneracji części więzadła co w praktyce oznacza uszkodzenie jego struktury czyli naderwanie.

Występowanie tego schorzenia wiąże się z treningiem fizycznym, a samo uszkodzenie może być wynikiem zbyt dużych obciążeń lub też słabej wytrzymałości tkanek. Młodzi sportowcy są przyzwyczajeni do pewnego poziomu dolegliwości, dyskomfortu i bólu po treningach czy zawodach więc często nie odbierają bólu tej części kolana jako czegoś niepokojącego. Jest to często powodem przeoczenia początkowej fazy schorzenia.

„Kolano skoczka”, jak sama nazwa wskazuje, występuje u osób uprawiających dyscypliny sportowe, których nieodzownym elementem jest wyskok. Spotyka się je u koszykarzy, piłkarzy ręcznych i nożnych, łyżwiarzy figurowych i wielu innych. Wynika z często powtarzanego przeciążania aparatu wyprostnego. Mikrouraz więzadła powstaje zazwyczaj w czasie lądowania po wyskoku, kiedy następuje jednoczasowe wydłużanie i skurcz mięśnia czworogłowego (obciążenie ekscentryczne). Siła jaka działa wówczas na kolano przewyższa ponad dziesięciokrotnie ciężar ciała zawodnika! Bez odpowiedniego postępowania organizm nie jest w stanie wygoić sumujących się mikrourazów więzadła.

Pacjenci z „kolanem skoczka” odczuwają ból i tkliwość w obrębie więzadła rzepki, szczególnie w okolicy przyczepu do rzepki przy ruchach związanych z napięciem mięśnia czworogłowego (podskoki, bieg, przysiady). W miejscu dolegliwości pojawia się obrzęk, a w miarę rozwoju choroby występuje osłabienie oraz zanik mięśnia czworogłowego.

Leczenie tej dolegliwości jest połączeniem odpowiednich zabiegów sonochirurgicznych (przeciwzapalnych, regenerujących tkankę) ze wzmacnianiem ścięgna poprzez dokładnie dawkowane ćwiczenia – początkowo w formie rehabilitacji a następnie w formie treningu sportowego.

Bardzo pomocne jest badanie USG, które określa rozległość uszkodzenia więzadła. Leczenie choroby w fazie początkowej można rozpocząć od leczenia zachowawczego i rehabilitacji. Zaleca się odpoczynek, okłady i masaże lodem, leki przeciwzapalne oraz elewację kończyny. Równie ważne jest wzmacnianie i rozciąganie mięśnia czworogłowego oraz rozciąganie mięśni zginaczy.

Kiedy zapalenie jest opanowane zawodnicy mogą rozpocząć program rehabilitacji skoncentrowany na ćwiczeniach wzmacniania ekscentrycznego aparatu wyprostnego kolana.

Regularne wzmacnianie i rozciąganie mięśnia czworogłowego oraz mięśni zginaczy kolana jest najlepszym sposobem na uniknięcie tego typu urazu. Przygotowanie kondycyjne przed sezonem powinno zawierać ćwiczenia ekscentryczne mięśnia czworogłowego o stopniowo zwiększanej intensywności tak, aby uodpornić więzadła na powtarzane obciążenia. Równocześnie nie wolno zapomnieć o czasie na odpoczynek. Jak zwykle, najlepszym sposobem na uniknięcie kontuzji jest prewencja.